Zaktualizowane zapisy w ustawie o rachunkowości z grudnia 2016 r. wprowadziły do księgowości stowarzyszeń i organizacji pozarządowych nowy sposób deklarowania rozliczeń księgowych. Oprócz prowadzenia pełnej księgowości lub uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów stowarzyszenie może sporządzić sprawozdanie finansowe dedykowane tylko organizacjom pozarządowym.

Obowiązkowa księgowość dla stowarzyszenia

Każda zarejestrowana fundacja czy zarejestrowane stowarzyszenie musi prowadzić księgowość (może prowadzić księgowość online) bez względu na to, jak uzyskuje przychód (mogą być to np. tylko składki członkowskie). Organizacja może wybrać 1 z 3 sposobów księgowania swoich przychodów i kosztów, jednak niezależnie od rozliczeń, każdego roku musi składać roczną deklarację CIT-8.

Sprawozdanie finansowe organizacji pozarządowej

Do nowości w księgowości tradycyjnej oraz online dla stowarzyszeń należy nowy wzór sprawozdania finansowego przeznaczony tylko dla organizacji pozarządowych. Wzór określony w załączniku 6 do ustawy o rachunkowości obowiązuje od roku obrotowego, który rozpoczął się 1 stycznia 2017 r. i dotyczy sprawozdania składanego w marcu 2018 r.
Nowe sprawozdanie mogą składać fundacje i stowarzyszenia, stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, a także organizacje kościelne. Sprawozdania nie mogą składać spółki kapitałowe, a jedynie osoby prawne i jednostki organizacyjne.

Wzór sprawozdania wprowadzony ustawą pod koniec 2016 r. staje się formatem domyślnym dla każdej organizacji pozarządowej i jej księgowości online. Stowarzyszenie musi stosować wzory bilansu, rachunku zysków i strat, a także umieszczać niezbędne dane (wyszczególnione w załączniku 6 ustawy) w informacji dodatkowej. W zaktualizowanym sprawozdaniu wprowadzono zmiany w rachunku zysku i strat, co pozwala dokładniej i bardziej przejrzyście przedstawiać finanse stowarzyszenia czy fundacji.

Pełna księgowość bez uproszczeń i uproszczona ewidencja przychodów i kosztów

Do 2016 r. prowadzenie pełnej księgowości online lub tradycyjnie dla stowarzyszenia było domyślnym sposobem rozliczania organizacji pozarządowej. Obecnie rozbudowaną księgowość można wybrać dobrowolnie. Sprawozdanie finansowe podsumowujące rok wymaga wypełnienia najbardziej szczegółowego i rozbudowanego wzoru z ustawy o rachunkowości.
W 2015 r. organizacje pozarządowe uzyskały możliwość stosowania uproszczonej ewidencji. Stosując ten sposób prowadzenia księgowości, stowarzyszenie nie musi przygotowywać sprawozdania finansowego, a także spisywać polityki rachunkowości. W uproszczonej ewidencji (UEPiK) nie ewidencjonuje się też operacji pieniężnych, a pod koniec miesiąca wypełnia się tylko zestawienie przepływów finansowych. Dane za cały rok podatkowy umieszcza się w deklaracji CIT-8, dzieląc przychody na działalność nieodpłatną, odpłatną oraz pozostałą. Koszty wpisuje się do deklaracji, zaznaczając, które nie są kosztami uzyskania przychodów.

Decyzję o tym, w jaki sposób rozliczać stowarzyszenie, musi podjąć organ zarządzający. Jeśli organizacja wybiera pełną księgowość lub uproszczoną ewidencję, musi poinformować o tym Urząd Skarbowy przed końcem stycznia danego roku.

Rozliczając przychody i koszty stowarzyszenia, warto korzystać z profesjonalnej księgowości online.